EU en VS stellen DUURZAAMHEID voorop
DUURZAAMHEID "priorità numero uno" in VALUE CHAINS van ORGANISATIES.
Aanvankelijk richtten Overheden zich alleen op directe emissiereductie, afkomstig van de eigen bedrijfsvoering (Scope 1) en de indirecte emissiereductie, afkomstig van het gebruik van energiebronnen (Scope 2).
Ondertussen heeft de hele wereld begrepen dat het grootste deel van de milieu-impact van een organisatie afkomstig is vanuit de waardeketen (Scope 3).
Het algehele (publieke) gevoel - bij burgers, niet de bedrijfseigenaren - zegt dat, wanneer gegevens over de ecologische en de maatschappelijke voetafdruk van bedrijven, steden, regio's, landen en staten toegankelijk zijn voor iedereen, een (duurzame) versnelling teweeg gebracht kan worden.
Immers wanneer gegevens niet alleen beschikbaar zijn voor investeerders, accountancy bureaus en overheidsinstanties staan er veel meer belangen op het spel voor bedrijven - een gelijk speelveld voor iedereen.
International Sustainability Standards Board (ISSB) neemt het voortouw
Internationale beleggers met wereldwijde beleggingsportefeuilles vragen steeds meer om hoogwaardige, transparante, betrouwbare en vergelijkbare rapportages door bedrijven over klimaat en andere milieu-, sociale en governance (ESG)-aangelegenheden.
What is the IFRS Foundation and how does it serve the public interest? Source: IFRS
Om aan deze vraag te kunnen voldoen kondigden de IFRS Foundation Trustees op 3 november 2021 de oprichting aan van een normbepalende raad - de 'International Sustainability Standards Board (ISSB)'.
Het is de bedoeling dat de ISSB een alomvattende wereldwijde baseline van duurzaamheidsgerelateerde openbaarmakingsnormen gaat opstellen die investeerders en andere kapitaalmarktdeelnemers informatie bieden over de duurzaamheidsgerelateerde risico's en kansen van bedrijven om hen te helpen weloverwogen beslissingen te nemen.
Het nieuwe wereldwijde raamwerk gaat inzicht geven in hoe bedrijfsactiviteiten die impact hebben op milieu, mens en samenleving worden gerapporteerd en welke invloed het klimaat en andere duurzaamheidsmaatregelen zoals eerlijke arbeid heeft op de waarde van organisaties.
Daarnaast moet de gestandaardiseerde rapportage inzage geven in risico’s in relatie tot impact van klimaatverandering, invloed op biodiversiteit of eerlijke arbeidsomstandigheden bij de productie van producten over de gehele wereld.
Verder gaat verslaglegging volgens de nieuwe IFRS-standaarden investeerders helpen bij hun keuzes voor financiële investeringen.
De International Sustainability Standards Board (ISSB) lanceerde in maart 2022 een raadpleging over de eerste twee voorgestelde normen:
☛ Exposure Draft IFRS S1: General Requirements for Disclosure of Sustainability-related Financial Information
☛ Exposure Draft IFRS S2: Climate-related Disclosures
De voorgestelde standaarden bevatten vereisten voor de openbaarmaking van materiële informatie over de significante duurzaamheidsgerelateerde risico's en kansen van een bedrijf die investeerders nodig hebben om de ondernemingswaarde van een bedrijf te beoordelen.
Wanneer de standaarden definitie zijn vormen ze een alomvattende wereldwijde basis van duurzaamheidsgerelateerde openbaarmakingen die zijn ontworpen om te voldoen aan de informatiebehoeften van investeerders bij het beoordelen van de ondernemingswaarde.
de Europese Commissie en de Amerikaanse Regering staan in de startblokken
Zowel de Europese Commissie als de Amerikaanse Regering spannen zich de laatste jaren in om duurzaamheidsverslaglegging en -openbaring door ondernemingen voor elkaar te krijgen.
De Europese Commissie wil dat bereiken met haar 'Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)' - de Richtlijn Duurzaamheidsrapportage door Ondernemingen.
Deze richtlijn gaat de verantwoordingsplicht van ondernemingen vergroten, duurzaamheidsnormen harmoniseren en de transitie naar een duurzame economie vergemakkelijken
Het Europees Parlement stelt duurzaamheidsverslaglegging op gelijke voet met financiële verslaglegging en gaat (grote en beurgenoteerde) bedrijven verplichten om milieu- en sociale informatie te openbaren in jaarverslagen.
In het kader van het Europese Green Deal programma heeft de Europese Unie met behulp van de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) ontwerpnormen en standaarden voor duurzaamheidsrapportages ontwikkeld.
☛ European Union Sustainability Reporting Standards (ESRS)
☛ ESRS Sector-Specific Sustainability Reporting Standards
☛ Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed SMEs (VSRS)
De Europese Green Deal is een pakket beleidsinitiatieven dat de EU moet helpen met de groene transitie, waarbij het einddoel klimaatneutraliteit in 2050 is. De Green Deal ondersteunt de omvorming van de EU tot een eerlijke en welvarende samenleving met een moderne en concurrerende economie.
De CSRD-richtlijn staat centraal in de Green Deal van de Europese Unie en moet zorgen voor meer transparantie over en betere kwaliteit van duurzaamheidsinformatie.
De duurzaamheidsthema's die onderwerp zijn van deze ESRS standaarden zijn: Environment (Milieu), Social (Sociale) en Governance (Bestuur).
De Amerikaanse Regering wil met haar 'Federal Supplier Climate Risks and Resilience Rule' de uitstoot van broeikasgassen aanpakken en de toeleveringketens van de Federale Overheid beschermen tegen klimaatgerelateerde financiële risico's.
De Amerikaanse Regering heeft in haar aanpak aansluiting gezocht bij bestaande instellingen en standaardisatieraamwerken - zoals:
☛ de 'GHG Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard' en de 'Corporate Value Chain (Scope 3) Standard', een Aanvulling op de GHG Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard, beiden ontwikkeld door de 'World Resources Institute (WRI)' en het 'World Business Council for Sustainable Development (WBCSD)'
☛ het 'Carbon Disclosure Project (CDP)', een wereldwijde milieuorganisatie zonder winstoogmerk die bedrijven, steden, staten en regio's helpt om hun milieu-impact te meten, te beheren en openbaar te maken.
Tijdsdoelen, bereik en aanpak
De tijdsdoelen, het bereik en de aanpak van beiden verschillen in zekere mate van elkaar.
De focus van de Amerikaanse Regering ligt op haar leveranciers en toeleveringsketens. Hier steekt een grote mate van eigenbelang de kop op.
Bij de Amerikaanse regelgeving zullen twee jaar na publicatie van de definitieve regelgeving, vermoedelijk voor juli 2025, alle grote aannemers die het betreft een jaarlijkse klimaatopenbaarmaking moeten invullen.
De Europese Unie pleit zoveel mogelijk voor internationale standaarden en wil graag dat haar ESRS daar onderdeel van uitmaken. Dit moet het vergemakkelijken om de inspanningen van bedrijven wereldwijd te vergelijken. Het gevolg is wel dat de Europese standaarden vrij technisch zijn geworden en niet geschikt voor kleine en middelgrote bedrijven om mee te werken.
Bij de Europese Richtlijn zullen de laatste bedrijven pas in 2029 moeten rapporteren over hun duurzaamheid.
Bij beiden liggen er nog geen tijdslijnen voor de kleine en middelgrote bedrijven. Vooralsnog berust dat op vrijwilligheid.
de Europese Richtlijn Duurzaamheidsrapportage door Ondernemingen
Bij het opstellen van de eerste set van 12 European Union Sustainability Reporting Standards (ESRS) is zoveel mogelijk rekening gehouden met andere internationale standaarden.
De ESRS volgen de structuur die door de ISSB gehanteerd wordt zijnde: Governance - Strategy - Risk Management - Metrics and Targets, zoals die initieel is aangedragen door de 'Task Force on Climate Related Financial Disclosures (TCFD)'.
Inhoudelijk zijn concepten en definities op internationale standaarden afgestemd. De openbaarmakingsvereisten zijn vaak letterlijk dezelfde als voorgesteld door ISSB, met wijzigingen en toevoegingen waar dit vereist is door de CSRD of andere EU-wetgeving.
Het doel is dat ondernemingen die moeten voldoen aan ESRS ook geacht worden te voldoen aan de ISSB-normen.
Daarnaast is ervoor gezorgd dat de ESRS zoveel mogelijk de inhoud van de Global Reporting Initiative (GRI) Universal Standards bevatten, inbegrepen de sleutelconcepten.
Het moet opgemerkt worden dat de Global Reporting Initiative Universal Standards naar aanleiding van de ontwikkeling van de ESRS een belangrijke update hebben gekregen.
Het voorstel van de Europese Commissie voor een 'Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)' heeft geleid tot de ontwikkeling van normen en standaarden:
European Union Sustainability Reporting Standards (ESRS):
The exposure drafts of the European Sustainability Reporting Standards. Source: EFRAG.
Rapportagegebieden
De openbaarmakingsvereisten van de verschillende ESRS hebben betrekking op de volgende rapportagegebieden:
☛ Governance - Bestuur (GOV): de governanceprocessen, -controles en -procedures die worden gebruikt om effecten, risico's en kansen te monitoren en te beheren
☛ Strategie (SBM): hoe de strategie en het (de) bedrijfsmodel(len) van de onderneming in wisselwerking staan met de materiële gevolgen, risico's en kansen, inclusief de strategie om deze aan te pakken
☛ Impact-, risico- en kansenbeheer (IRO): het proces(sen) waarmee impacts, risico's en kansen worden geïdentificeerd, beoordeeld en beheerd door middel van beleid en acties
☛ Metrics en targets (MT): hoe de onderneming haar prestaties meet, met inbegrip van de voortgang in de richting van de doelen die zij heeft gesteld
Dubbele materialiteit
Een belangrijk element van de ESRS is het dubbele materialiteitsbeginsel. Dubbele materialiteit kent twee dimensies, namelijk: impactmaterialiteit en financiële materialiteit.
Het principe verplicht bedrijven te rapporteren over de bedreigingen en kansen van buitenaf en de effecten van bedrijfsactiviteiten op mens, milieu en samenleving.
Duurzaamheidskwesties, ecologische en/of sociale, zoals biodiversiteitsverlies en mensenrechtenschendingen in de keten, zijn materieel vanuit impactoogpunt wanneer de effecten geen financiële gevolgen hebben voor de onderneming.
Duurzaamheidsontwikkelingen die leiden tot mogelijk financiële risico’s voor het bedrijf, zoals overstromingen door klimaatverandering of grondstoffenschaarste, zijn materieel vanuit financieel oogpunt.
ERSR Topical standaarden
Environment - Milieu, ecologische aspecten:
☛ Draft ESRS E1 Climate change
☛ Draft ESRS E2 Pollution
☛ Draft ESRS E3 Water and marine resources
☛ Draft ESRS E4 Biodiversity and ecosystems
☛ Draft ESRS E5 Resources and circular economy
Social - Sociale aspecten:
☛ Draft ESRS S1 Own workforce
☛ Draft ESRS S2 Workers in the value chain
☛ Draft ESRS S3 Affected communities
☛ Draft ESRS S4 Customers and end-users
Governance:
☛ Draft ESRS G1 Business conduct
Naast de ESRS voor de bovenstaande doelgroepen worden sector-specifieke duurzaamheidsrapportagestandaarden en duurzaamheidsrapportagestandaarden voor vrijwillig gebruik ontwikkeld.
ESRS Sector-Specific Sustainability Reporting Standards
Naast de ESRS worden sectorspecifieke duurzaamheidsrapportagestandaarden ontwikkeld. Daarin worden de specifieke openbaarmakingsvereisten beschreven die van toepassing zijn binnen afzonderlijke sectoren zoals:
➤ Textiles, Accessories, Footwear, Jewellery
➤ Mining & Coal Mining
➤ Road Transport
➤ Food & Beverages
➤ Energy Production & Utilities
➤ Agriculture, Farming and Fishing.
➤ Oil & gas (upstream & downstream)
➤ Motor vehicles
Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed SMEs (VSRS)
Naast de ESRS worden vrijwillige duurzaamheidsrapportagestandaarden voor niet-beursgenoteerde kleine en middelgrote bedrijven (MKBs) ontwikkeld. Deze 'Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed SMEs (VSRS)' zijn niet wettelijk bindend, geen gedelegeerde handelingen maar aanbevelingen die de Europese Commissie kan adopteren.
Het totaal aantal MKB's in Europa wordt geschat op 1.5 million (23 million incl. micro-ondernemingen). Voor het succes van de transitie naar een duurzame economie in Europa is het belangrijk dat deze groep van bedrijven aangehaakt blijft.
Het midden- en kleinbedrijf kan vrijwillig gebruik maken van de vereenvoudigde rapportagestandaarden om te voldoen aan de informatievraag van grote klanten, banken en investeerders.
De toepassing van de Europese Richtlijn gaat in 4 fasen verlopen:
☛ In 2025 zullen de grote ondernemingen die nu reeds moeten voldoen aan de 'Non-Financial Reporting Directive (NFRD), de Richtlijn van eind 2014, verplicht worden om te rapporteren over het financiële boekjaar 2024.
☛ In 2026 zijn de grote ondernemingen aan de beurt die momenteel niet onder de NFRD-richtlijn vallen.
☛ In 2027 gaan de beursgenoteerde klein en middelgrote ondernemingen (uitgezonderd micro-ondernemingen), kleine en niet-complexe kredietinstellingen en 'captive' verzekeringsinstanties moeten rapporteren over hun boekjaar 2026.
☛ In 2028 zullen als laatsten de ondernemingen uit derde landen met een netto-omzet in de EU van € 150 miljoen en ten minste één dochteronderneming of filiaal in de EU, die bepaalde drempels overschrijdt moeten rapporteren over hun boekjaar 2028.
Hoe gaat de rapportage over de duurzaamheidsaspecten dienen te gebeuren:
De onderneming presenteert materiële duurzaamheidgerelateerde informatie als onderdeel van haar jaarlijks bestuursverslag. Deze informatie moet gepresenteerd worden in een speciaal onderdeel van het verslag dat wordt aangeduid als de duurzaamheidsverklaringen.
the Federal Supplier Climate Risks and Resilience Rule
Op 10 November 2022 heeft de Amerikaanse Regering de 'Federal Supplier Climate Risks and Resilience Rule' voorgesteld.
Met dit voorstel concretiseert de Amerikaanse Regering haar besluit om de uitstoot van broeikasgassen aan te pakken en de toeleveringsketens van de Federale Overheid te beschermen tegen klimaatgerelateerde financiële risico's.
De voorgestelde regelgeving leidt tot een wijziging / uitbreiding van de 'Federal Acquisition Regulation (FAR)', de primaire regelgeving / verordening voor het verwerven van voorraden en diensten.
De nieuwe regelgeving zal grote aannemers van de Federale Overheid verplichten om jaarlijks hun broeikasgasemissies en klimaatgerelateerde financiële risico's bekend te maken.
De 'Federal Acquisition Regulatory Council' gaat, na adoptie, deze nieuwe regelgeving uitvaardigen en samen met de 'Council on Environmental Quality (CEQ)' toezien op de naleving.
Volgens de nieuwe regelgeving moeten leveranciers jaarlijks duurzaamheidsgerelateerde informatie openbaar maken.
Deze informatie bestaat uit twee componenten:
Broeikasgasemissies - Greenhouse Gas Emissions (GHG)
Het verzamelen van de resultaten van Scope 1 en 2 GHG emissies moet gebeuren volgens de 'GHG Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard' waarbij ondernemers emissies mogen berekenen met een rekentool van hun keuze, zolang deze in overeenstemming is met het GHG Protocol.
"Broeikasgas" omvat kooldioxide, methaan, lachgas, fluorkoolwaterstoffen, perfluorkoolstoffen, stikstoftrifluoride en zwavelhexafluoride.
Corporate Value Chain (Scope 1, 2, en 3) Accounting and Reporting Standard Source: GHG
"Scope 1-emissies" omvatten directe broeikasgasemissies van bronnen die eigendom zijn van of gecontroleerd worden door de rapporterende entiteit.
"Scope 2-emissies" omvatten indirecte broeikasgasemissies die verband houden met de opwekking van elektriciteit, verwarming en koeling of stoom wanneer deze worden gekocht of verworven voor eigen verbruik van de rapporterende entiteit, maar plaatsvinden bij bronnen die eigendom zijn van of gecontroleerd worden door een andere entiteit.
Deze emissiegegevens moeten worden gerapporteerd via het 'System for Award Management (SAM)', een website van de Federale Overheid die dient als centraal registratiepunt voor overheidsaannemers.
Klimaatgerelateerde informatie
De jaarlijkse openbaarmaking van klimaatgerelateerde informatie moet aansluiten bij de aanbevelingen van de 'Taskforce on Climate-related Financial Disclosures (TCFD)'. Deze Taskforce heeft klimaatgerelateerde financiële openbaarmakingsaanbevelingen gepubliceerd om bedrijven te helpen betere informatie te verstrekken.
De openbaarmakingsaanbevelingen zijn gestructureerd rond vier thematische gebieden – Governance, Strategie, Risicobeheer en Metrics & Doelstellingen – en worden ondersteund door 11 aanbevolen hoofdstukken die het raamwerk uitbouwen met informatie om investeerders en anderen te helpen begrijpen hoe rapporterende organisaties denken over en beoordelen van klimaatgerelateerde risico's en kansen.
De openbaarmakingsvereisten omvatten:
☛ Inventarisatie van de GHG emissies, niet alleen Scope 1 en 2, maar eveneens relevante Scope 3 emissies. De Scope 3 emissies bevatten de uitstoot van broeikasgassen die het gevolg zijn van activiteiten van de rapporterende entiteit maar plaatsvinden bij andere bronnen dan die welke eigendom zijn van of gecontroleerd worden door de entiteit
☛ Het klimaatrisicobeoordelingsproces van de rapporterende entiteit en alle geïdentificeerde risico's
Om aan deze vereisten te voldoen worden grote aannemers verplicht om binnen het huidige of vorige fiscale jaar die delen van de CDP Climate Change Questionnaire in te vullen die aansluiten bij het TCFD-kader, zoals geïdentificeerd door CDP.
Tot Slot
Alhoewel kleine en middelgrote bedrijven niet vallen binnen het bereik van de duurzaamheidsregelgevingen, verwacht ik dat het hen toch gaat raken.
☛ Enerzijds omdat grote bedrijven duurzaamheidsinformatie nodig hebben van actoren stroomopwaarts in hun waardeketens.
☛ Anderzijds omdat zakelijke klanten en consumenten steeds meer aandringen op transparantie.
Maar toch de vraag: Gaan kleine en middelgrote bedrijven meegezogen worden in de slipstream van de bedrijven die straks verplicht zijn om te voldoen aan Internationale, Amerikaanse en Europese duurzaamheidsverslaglegging en -openbaarmaking?
📌 Omwille van de snelheid, transparantie en vergelijkbaarheid Europa ga de aanpak van het CDP volgen voor verslaglegging en openbaarmaking.
Referenties
✅ Federal Supplier Climate Risks and Resilience Proposed Rule (10 November 2022)
✅ GHG Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard
✅ Corporate Value Chain (Scope 3) Standard
✅ Final green light to corporate sustainability reporting directive (28 November 2022)
✅ Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) - COM/2021/189 final (52021PC0189)
✅ European Union Sustainability Reporting Standards (ESRS) / First Set of draft ESRS
✅ Non-Financial Reporting Directive (NFRD) - COM/2014/95/EU (32014L0095)
✅ Federal Acquisition Regulation: Disclosure of Greenhouse Gas Emissions and Climate-Related Financial Risk (14 November 2022)
✅ Revised Global Reporting Initiative Universal Standards
✅ IFRS Sustainability Disclosure Standard
✅ About the International Sustainability Standards Board
✅ Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD)