de historie van de VAT Directive - de BTW Richtlijn en elektronisch factureren
Steeds meer Europese lidstaten wachten niet langer meer op de aangekondigde initiatieven van de Europese Raad om belastingfraude een halt toe te roepen en de inkomsten uit BTW veilig te stellen.
Vooruitlopend op de invoering van Europees-brede maatregelen (ViDA - VAT in the Digital Age) starten lidstaten met het verplicht stellen van 1) elektronisch factureren tussen ondernemers en 2) elektronisch aangeven van belastingen via SAF-T.
Het is niet verwonderlijk dat lidstaten nu het heft in eigen hand nemen.
In de afgelopen 15 jaar hebben alle onderzoeken naar vereenvoudiging, modernisering en harmonisering van het Europees BTW - stelsel uitgewezen dat elektronisch factureren en het automatisch rapporteren van gegevens over die facturen aan belastingautoriteiten zorgen voor lastenverlichting bij bedrijven en het voorkomen van belastingfraude.
Het begon eigenlijk allemaal op 26 mei 2008 met de historische speech van Bo Harald, destijds Chairman van de European Expert Group on E-Invoicing.
“there are 238 billions reasons - to begin with ... but we are highjacked by technology companies”
[Zie referenties: Is Electronic Invoicing taken hostage by technology companies?]
Zijn bedrijven klaar voor e-factureren, SAF-T en ViDA maatregelen
De plannen van de Europese Commissie en de initiatieven van genoemde lidstaten maken dat bedrijven op korte termijn geconfronteerd (gaan) worden met fundamentele veranderingen.
Zijn bedrijven die handel drijven in Europa klaar voor de fundamentele veranderingen die elektronisch factureren, SAF-T en ViDA met zich meebrengen?
Wie zal het zeggen!
Bedrijven mogen zich gaan voorbereiden op een periode die een zwaar beslag gaat leggen op alle beschikbare resources en middelen.
Het ViDA-voorstel ligt met haar tijdschema op ramkoers met de invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) die gepland staat voor de periode 2024 - 2026.
Mijn advies: misschien is het nu tijd om versneld die modernisering van het digitale proces-, informatie- en applicatielandschap op te pakken.
In een reeks van artikelen geef ik de komende dagen een toelichting op:
de historie van de VAT Directive - de BTW Richtlijn en elektronisch factureren
Als we naar de historie van de BTW Richtlijn | de VAT Directive 2006/112/EC van 28 november 2006 kijken is het niet verwonderlijk dat lidstaten nu het heft in eigen handen nemen.
Gaandeweg de totstandkoming van de Richtlijn zagen we al dat belemmeringen werden opgeworpen voor massale adoptie van elektronisch factureren.
De VAT Directive 2006/112/EC werd van kracht op 28 November 2006 en had als voornaamste doelen: 1) het harmoniseren van de BTW - wetgeving, 2) het tot stand brengen van een gemeenschappelijk BTW - stelsel en 3) het vaststellen van belangrijke spelregels voor elektronisch factureren.
[Zie referenties: Directive 2006/112/EC - 32006L0112 (28 November 2006)]
Van 2007 tot 2009 vonden onder leiding van de Expert Group on e-Invoicing verschillende onderzoeken plaats naar de toepasbaarheid van elektronisch factureren.
Al deze onderzoeken en publicaties hebben geleid tot het befaamde rapport over de "Technologische ontwikkelingen op het gebied van e-facturering en maatregelen voor de verdere vereenvoudiging, modernisering en harmonisering van de btw-factureringsregels".
Op 28 januari 2009 presenteerde de Europese Commissie dit rapport COM/2009/0020.
[Zie referenties: COM/2009/0020 final - 52009DC0020 (28 January 2009)]
Het rapport vloeide voort uit de eis gesteld in Artikel 237 van de VAT Directive tot het inleveren van een rapportage over de technologische ontwikkelingen op het gebied van e-facturering (uiterlijk 31 december 2008).
Het rapport ging vergezeld van een Voorstel tot wijziging van de BTW Richtlijn ter vereenvoudiging, modernisering en harmonisering van de BTW factureringsregels | COM/2009/0021 van 28 January 2009.
Elektronisch factureren wordt in het voorstel gezien als een belangrijk middel om de lasten voor het bedrijfsleven te verminderen en de lidstaten te helpen fraude aan te pakken.
Het voorstel had als doel de eisen voor e-factureren in lijn te brengen met de technologische ontwikkelingen van dat moment.
[Zie referenties: COM/2009/0021 final 2009/0009 (CNS) - 52009PC0021 (28 January 2009)]
Uiteindelijk resulteerde het Voorstel in de aanvaarding op 13 juli 2010 van de gewijzigde VAT Directive 2010/45/EU. Deze richtlijn trad in werking op 11 augustus 2010 en moest uiterlijk op 31 december 2012 zijn omgezet in nationale regelgeving.
[Zie referenties: Directive 2010/45/EU - 32010L0045 (13 July 2010)]
Kanttekening: Opmerkelijk is dat in deze gewijzigde VAT Directive een aantal essentiële wijzigingen onder Afdeling 5 van de Richtlijn, die waren voorgesteld om elektronisch factureren te stimuleren, achterwege waren gelaten.
Het zijn precies die wijzigingen die de voorbije jaren voor een significante vertraging van de adoptie van e-factureren heeft gezorgd.
Zo stelde het Voorstel in Artikel 232 dat facturen zowel op papier als elektronisch mogen worden verzonden. Daarbij was er geen voorbehoud van voorafgaande aanvaarding door afnemers. De Richtlijn daarentegen stelde die aanvaarding door de afnemer wel verplicht.
Het Artikel 233 over de "authenticiteit van herkomst" en de 'integriteit van de inhoud" werd, na jaren soebatten over wat daaronder precies verstaan moest worden, in de Richtlijn toegevoegd.
In het Voorstel werd helemaal niet gerept over de authenticiteit en integriteit van de factuur. Misschien had hiermee jarenlange discussies over de zin en onzin van digitale handtekeningen kunnen worden voorkomen.
Nou moet gezegd dat deze discussies wel hebben geleid tot een veiligere uitwisseling van elektronische facturen. En digitale handtekeningen volledig zijn ingebed in de PEPPOL infrastructuur.
In het Voorstel werd het gebruik van elektronische factureren vrijgelaten aan de ondernemer, terwijl in de Richtlijn de aanvaarding door de afnemer verplicht was gesteld.
Vooruitstrevende lidstaten die elektronisch factureren verplicht willen stellen worden door de eis in Artikel 232 van de Richtlijn genoodzaakt om hiertoe machtiging te verkrijgen van de de Europese Raad (en toelating van de andere lidstaten) volgens Artikel 395 lid 1.
Een extra drempel voor lidstaten om af te wijken van wat andere leden van de Europese Unie doen.
Artikel 395
1. De Raad kan op voorstel van de Commissie met eenparigheid van stemmen elke lidstaat machtigen bijzondere, van de bepalingen van deze richtlijn afwijkende maatregelen te treffen, teneinde de belastinginning te vereenvoudigen of bepaalde vormen van belastingfraude of -ontwijking te voorkomen.
De maatregelen tot vereenvoudiging van de belastinginning mogen geen noemenswaardige invloed hebben op de totale belastingopbrengst van de lidstaat in het stadium van het eindverbruik.
2. De lidstaat die de in lid 1 bedoelde maatregelen wil treffen, dient een verzoek in bij de Commissie en verschaft haar alle nodige gegevens. Wanneer de Commissie meent niet over alle nodige gegevens te beschikken, neemt zij binnen twee maanden na ontvangst van het verzoek contact op met de betrokken lidstaat en deelt zij hem mede welke aanvullende gegevens vereist zijn.
Zodra de Commissie over alle gegevens beschikt die zij nodig acht voor de beoordeling van het verzoek, stelt zij de verzoekende lidstaat binnen een maand daarvan in kennis en zendt zij het verzoek in de oorspronkelijke taal aan de andere lidstaten toe.
3. Binnen drie maanden na toezending van de in lid 2, tweede alinea, bedoelde gegevens legt de Commissie de Raad hetzij een passend voorstel voor, hetzij, wanneer zij bezwaren heeft tegen het verzoek om een afwijking, een mededeling waarin zij deze bezwaren toelicht.
4. De in de leden 2 en 3 vastgestelde procedure moet in ieder geval worden voltooid binnen acht maanden na ontvangst van het verzoek door de Commissie.
Gaat ViDA (VAT in the Digital Age) zorgen voor de digitale transformatie van het Europees BTW - Stelsel en bedrijven in Europa?
Lees het binnenkort in deel 3: het ViDA voorstel (VAT in the Digital Age)
References
✅ e-factureren | SAF-T | ViDA en de strijd tegen belastingfraude (deel 1) Europa loopt inkomsten mis door het BTW - gat
✅ Is Electronic Invoicing taken hostage by technology companies? (19 December 2008)
✅ Directive 2006/112/EC - 32006L0112 (28 November 2006)
Council Directive 2006/112/EC of 28 November 2006 on the common system of value added tax - VAT Directive✅ COM/2009/0020 final - 52009DC0020 (28 January 2009)
Communication from the Commission to the Council - The technological developments in the field of e-invoicing and measures aimed at further simplifying, modernising and harmonising the VAT invoicing rules✅ COM/2009/0021 final 2009/0009 (CNS) - 52009PC0021 (28 January 2009)
Proposal for a Council Directive amending Directive 2006/112/EC on the common system of value added tax as regards the rules on invoicing✅ Directive 2010/45/EU - 32010L0045 (13 July 2010)
Council Directive 2010/45/EU of 13 July 2010 amending Directive 2006/112/EC on the common system of value added tax as regards the rules on invoicing